آیا می توان قوانین را مدیریت کرد؟

مطلب ذیل را یکی از داوران بسیار ارزشمند کشورمان ارسال داشته اند که در نهایت تواضع در خواست داشته اند که نامشان حذف گردد. با تشکر از ایشان به نکته ی بسیار ظریفی که در نگاه به اجرای قوانین شطرنج در مطلب ذیل وجود دارد توجه نمایید

در مسابقات قهرمانی رده های سنی، اتفاقی به ظاهر معمولی در بازی بین دو شطرنجباز به وجود آمد که قابل تامل است. از آن دست اتفاقاتی است که تجربه ی داوران تعیین کننده ی شیوه ی اجرای قوانین است. اما ابتدا به شرح ماجرا بپردازیم. بر روی یکی از میزها دو شطرنجباز به پوزیسیونی رسیده اند که یکی از طرفین، وزیر پیش است و با پوزیسیونی کاملا برنده. اما طرف مقابل به داور مسابقات اعتراض کرده است که حریفش با یک دست مهره می گیرد، اما با دست دیگر ساعت می زند. این اتفاق در فاصله ی کوتاهی سه بار تکرار شد.  بار چهارم برای بازیکن خاطی باخت منظور شده است.  و صحنه ای به مانند تمامی صحنه های غم انگیز. اشک …

بر اساس قوانین موجود سرداور مسابقات رای درستی داده است. اما با توجه به ترتیب اولویتها در فلسفه تدوین قوانین که ابتدا تفکر اصلی را مد نظر قرار می دهد هم، می توانست مورد توجه قرار گیرد. بدین معنی که صرفا صدور حکم بر اساس قوانین نمی تواند مسئولیت داوران را کامل کند. با توجه به اینکه در رده های پایین تر سنی ، شطرنجبازان به عمد چنین رفتارهایی را انجام نمی دهند. باز هم تاکید می کنیم که حکم مذکور بر اساس قوانین موجود، درست است. اما یک داور باتجربه در چنین شرایطی که پوزیسیون کاملا یک طرفه است، برای جلوگیری از تکرار این حرکت، با حضور در کنار میز مذکور، شرایطی را ایجاد می کند که مجبور نشود به سمت صدور حکم نهایی برود. یعنی با پیش بینی این پایان غم انگیز، اوضاع را مدیریت می کند تا مجبور نشود چنین حکمی را بدهد. توجه داشته باشید که داورانی که تجربه مربیگری هم دارند به جهت شناخت بهتری که از شطرنجبازان رده های سنی دارند، قادر به درک بهتر این وضعیت می باشند و البته لازم است یادآوری شود قطعا این جزو وظایف مربیان است که پیش از اعزام قهرمانان به مسابقات قهرمانی، امکان آموزش های لازم را به صورت عملی برای این گروه فراهم آورند. اما انگیزه نوشتن چنین مطلبی به سالها دور بر می گردد که در مسابقات فرهنگسرای بهمن، شاهد چنین صحنه ی مشابهی بوده ام. وقتی که برای دومین بار اتفاق مشابه فوق تکرار شد، سر داور مسابقات ظرف نوشابه را کنار ساعت قرار داد و فاصله ساعت را از دستان این کودک بیشتر کرد و گفت: هر وقت خواستی ساعت بزنی به این نوشابه نگاه کن تا یادت بیاید که باید با آن یکی دست ساعت بزنی. (در واقع در ذهن کودک زدن ساعت را مشروط به یک شرط کرد) من در آن زمان به این حرکت معترض بوده ام و آن را دخالت داور در بازی می دانستم. اما امروز قضاوتی دیگر دارم و معتقدم آگاهی سرداور مذکور از تصمیمات غیر عمد بچه ها و البته وضعیت جدول، می تواند باعث شود که گاهی تصمیماتی را  اتخاذ کرد که خشکی بی روح قوانین را نداشته باشد.

نقل از سایت شطرنجباز